دکتر علي اکبر صالحي، معاون رييس جمهور و رييس سازمان انرژي اتمي ايران که روز چهارشنبه 20 ديماه در نشست هم انديشي پروژه اقتصاد مقاومتي با موضوع ارتقاء 5 دانشگاه و 5 پژوهشگاه برتر کشور به طراز بين المللي در وزارت علوم شرکت نموده بود طي سخناني ضمن تقدير از برگزاري نشستي کارشناسي و آسيب شناسانه در ارتباط با ارتقاء و بهسازي وضعيت دانشگاه ها و پژوهشگاه هاي کشور به منظور حضور موثرتر در صحنه هاي بين المللي، اظهار داشت: با توجه به چهار دهه فعاليت علمي و دانشگاهي ضروري است تا به چند نکته اشاره شود که مي‌تواند به عنوان عنصر حياتي در پيشبرد امور مراکز علمي و تحقيقاتي مورد ملاحظه قرار گيرد . 

در اين نشست که با حضور وزير علوم، رئيس سازمان انرژي اتمي، دکتر خرازي، دکتر نمکي معاون سازمان برنامه و بودجه و روساي دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشي برتر برگزار شد، دکتر صالحي با اشاره به تلاش هوشمندانه مرحوم آيت الله هاشمي رفسنجاني براي احياء و نوسازي سازمان انرژي اتمي پس از جنگ تحميلي، تصريح کرد: اگر مي‌خواهيم در کانون هاي علمي يک حرکت علمي شتابان داشته باشيم بايد مقررات را با توجه به روح و فلسفه قانون اجرايي نمود. اما بايد تدابيري اتخاذ شود که مقررات و قوانين به بار خاطر و مانع تبديل نشود .

ايشان به تصويب مقررات خاص با تأييد مقام معظم رهبري براي سازمان انرژي اتمي و در نتيجه تسهيل تصميم گيري در اين حوزه اشاره کرد و افزود: هرچند ما حسابرسي سالانه داريم و گزارش امور و فعاليت ها به استحضار مسئولين ارشد نظام مي رسد، ولي با مساعدت مقامات ارشد نظام از آزادي عمل براي بهره گيري از استعدادها و نيروهاي توانمند برخوردار بوديم. اين رويکرد توانست به پيشبرد امور در سازمان انرژي اتمي کمک کند .

رييس سازمان انرژي اتمي ايران با ذکر مثال هايي از اختيارات گسترده دانشگاه هاي مختلف در سطح جهان از جمله دانشگاه هاروارد و ام. آي. تي گفت: ما چنين اختياري را براي رؤساي دانشگاه ها که بزرگترين مراکز توليد فکر و انديشه کشور هستند، بايد مد نظر قرار دهيم .

دکتر صالحي دومين عنصر را تأمين منابع مالي دانست و با تأکيد بر اينکه هرچند نمي توان همه مسائل را با تزريق منابع مالي حل و فصل کرد و اينکه بايد منابع دقيق هزينه شود، گفت: ولي به اين ترتيبي که الان منابع به مؤسسات آموزش عالي تزريق مي‌شود، قطعاً انتظار نداشته باشيد ما در زمره 10 دانشگاه اول يا حتي 20 دانشگاه اول دنيا باشيم. اگر ما به مؤسسات آموزش عالي و مراکز تحقيقاتي نگاه هزينه‌اي داشته باشيم هيچ وقت راه به جايي نمي‌بريم.اما اگر اين مراکز را مثل يک مرکز توليد تلقي کنيم، آن وقت وضع فرق مي‌کند .

دکتر صالحي با بيان اينکه چندين دانشگاه بزرگ کشور همچون دانشگاه صنعتي شريف، دانشگاه اميرکبير، دانشگاه شيراز، دانشگاه تهران و دانشگاه صنعتي اصفهان هماورد بهترين دانشگاه هاي دنيا هستند، به هزينه حدود 100 هزار دلاري سالانه تحصيل در دانشگاه هايي نظير هاروارد اشاره کرد و گفت: در دوره قبل از پيروزي انقلاب اسلامي مجبور بوديم براي تأمين نيروي انساني افراد را به خارج بفرستيم. اما اکنون شرايط براي تربيت نيروي متخصص با کيفيت مورد نياز کشور فراهم است. ما با يک محاسبه ساده با توجه به تعداد فارغ التحصيلان دانشجو فقط در مقاطع کارشناسي ارشد و دکتري مثلاً در دانشگاه شريف به رقمي معادل چند صد ميليون دلار مي رسيم. در صورتيکه بودجه سالانه چنين دانشگاهي فقط حدود 200 ميليارد تومان است .

معاون رييس جمهور، مشکلات حوزه پژوهش بويژه عدم هماهنگي نياز هاي کشور با موضوعات پژوهشي و فقدان مديريت صحيح در اين حوزه را به عنوان نکته سوم مورد توجه قرار داد و خاطرنشان کرد: تعريف مأموريت توسط نهادها و سازمان هاي بالاتر امري است که مي‌تواند دانشگاه ها را فعال کند. وي سپس به تعريف پروژه پيشران هسته اي از سوي دولت براي سازمان انرژي اتمي و پروژه هاي محوري همچون راديوداروها و گداخت اشاره نمود و گفت: بايد دولت و سازمان برنامه و بودجه با کمک همين عزيزان هر چند وقت يکبار پروژه‌هاي محوري تعريف کنند. هر چند سال يکبار چند تا پروژه محوري ملي تعريف کنند. اين خيلي مي‌تواند مؤثر باشد .

دکتر صالحي با تأکيد بر تأثير جريان سازي در حوزه فعاليت هاي علمي و طرح هاي مبتکرانه، تعريف عملياتي بودجه توسط سازمان برنامه و بودجه براي سال 97 را کاري خوب توصيف کرد و ادامه داد: پروژه چشمه نور از جمله پروژه هاي محوري است که اگر واقعاً محقق شود، به کانوني براي يک حرکت عظيم علمي تبديل مي شود. در سفري که اخيراً به مراکز علمي تحقيقاتي ايتاليا داشتم، آنها با استفاده از شتاب پوزيترون و الکترون روي پروژه اي 250 ميليون يورويي کار مي کردند تا ببينند به اعتقاد دانشمندان وقتي در 14 ميليارد سال پيش مهبانگ رخ داد و ماده و ضد ماده بوجود آمد، چرا ضد ماده فوراً ناپديد شده است. ما هم بالاخره يک جا بايد تکليفمان را با مسائل علمي روشن کنيم. به عبارت ديگر آيا تصور اينکه در کشورمان بتوانيم به دنبال چنين موضوعاتي برويم، به حقيقت مي پيوندد؟

رييس سازمان انرژي اتمي با بيان اينکه اين نکات و ملاحظات براي حرکت و شتاب گرفتن مطرح مي شود و اگر توقع نباشد، حرکت هم نيست. البته پيشرفت ما در اين برهه چهار دهه گذشته خيره کننده بوده است ولي به هيچ وجه کافي نيست .

دکتر صالحي اختصاص بودجه قابل توجه ارزي در سال 97 به وزارت علوم براي ارتقاء آزمايشگاه هاي دانشگاه ها و مؤسسات تحقيقاتي را حرکتي جدي توصيف کرد و گفت: شرکتهاي دانش بنياني که در جوار دانشگاه ها ايجاد شده خيلي اميدبخش است. عليرغم همه تنگناها و محدوديت ها به لطف الهي حرکت در مسير تعالي است ولي بايد به حرکت خود شتاب ببخشيم. در پايان بايد به اين نکته اشاره شود که در شرايط امروز پذيرش دانشگاه ها بايد با توجه به نياز بازار کار و نيازهاي توسعه اي کشور مد نظر قرار گيرد و بايد از کميت کاست و بر کيفيت افزود .